Duinen bij Bergen - Rondje Uilenvanger
- 3 KM
-
- Beheerder
- PWN
- Startpunt
- Bergen, ingang Uilenvangersweg, bij begin Zeeweg, nabij rotonde ‘De Franschman’, tegenover het standbeeld van Gorter
- Parkeergelegenheid
- Bij startpunt route
- Type markering
- De route is gemarkeerd door paaltjes met een groene driehoek
- Kenschets
- Wandelen door een mozaïek van vegetaties
- Omschrijving
-
Als we in Nederland spreken over 'de blonde duinen' gaat dat over de duinen ten zuiden van Bergen aan Zee. Ongeveer bij Bergen verandert namelijk de samenstelling en ook de kleur van het duinzand. Ten zuiden van Bergen is het zand kalkrijk en blond van kleur. Aan de noordkant is het kalkarm en witgrijs. Het kalkgehalte van het zand laat zich ook duidelijk aflezen aan de begroeiing in het duin: minder kalk betekent vooral dat de bodem zuurder is. Op zo'n bodem kunnen zich heidevelden ontwikkelen. Ook is het duin hier minder uitbundig begroeid en minder groen. De grillige vorm van de eiken en hun geringe hoogte, verraden iets over hun strijd met de altijd aanwezige zeewind. In de loop der eeuwen vormden zich hier grote loopduinen, met aan de westzijde flauwe hellingen.
Ten zuiden van Bergen, waar het zand kalkrijker is, zijn die loopduinen vaak begroeid met duinroos, die de fraaie Latijnse naam 'rosa pimpinellifolia' draagt. De dennenbossen zijn allemaal aangeplant, vooral om verstuiving van de duinen tegen te gaan. Na de Tweede Wereldoorlog zijn er ook nog zwarte dennen geplant, maar na protesten vanuit het 'kunstenaarsdorp' Bergen is die bosaanleg gestopt.
U wandelt door heidevelden en laagblijvend eikenbos. De voedselarme bodem en de heersende westenwind hielden en houden het bos laag. In het struweel groeit de kamperfoelie door tot in de boomkruinen. Er zijn prachtige “baardmossen” die op de takken en stammen groeien. Die geven aan dat de lucht hier nog behoorlijk zuiver is. De hier groeiende eiken, maar ook de berken, hebben vaak meerdere stammen. Dat is het gevolg van het vroegere “hakhoutbeheer”. Om de zeven jaar werden de eiken en andere bomen tot even boven de grond gekapt. Het rechte hout ging naar boeren en tuinders en het kromme naar de bakkersoven. De meeste stobben (hier "stoven" genaamd) liepen opnieuw uit en het proces herhaalde zich.
De vergrassing van de duinen is op verscheidene plaatsen duidelijk te zien. De begroeiing wordt steeds eenvormiger en ruiger, vooral omdat kiemplanten van typische duinplanten geen kans meer krijgen om te kiemen en boven het gras uit te komen. Die sterke grasgroei is het resultaat van o.a stikstofrijke neerslag. Ook het ontbreken van konijnen, die het tegen myxomatose en het nieuwe konijnenvirus VHS (Viraal Haemorrhagisch Syndroom) aflegden, maakt dat de grassen steeds meer kans krijgen. Begrazing door grootvee is een middel om deze ontwikkeling tegen te gaan.
- Bron
- PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland